هنر در دنیای کودکان

در ترم سوم دانشگاهم که تقریبا رو به اتمام است، پنجشنبه ها کلاس درس هنر در دنیای کودکان دارم و به جرعت میتوانم بگویم جذاب ترین استاد و جذاب ترین درس این ترم من بود.

میخواهم چیزهایی که از این کلاس یاد گرفته ام را با شما در میان بگذارم.

نقاشی های کودکان که به نظر ما فقط یک سری خط خطی های رنگی بی معنایی هستند، برای روانشناسان و روانکاو ها سراسر معنا هستند و آنها از روی همان خط خطی ها میتوانند به خیلی از مسائل پنهان زندگی کودک دست پیدا کنند .آنقدر که میگویند اگر میخواهید از خانواده ای اطلاعات کسب کنید که چگونه آدم هایی با چه فرهنگ و منشی هستند، از کودک آنها بخواهید نقاشی بکشد.

بچه ها از وقتی که شروع میکنند به کشیدن خطوط و شکل هایی روی کاغذ، در اصل تماماً دنیای خودشان را نقاشی میکنند و وقتی در حال این کار هستند انگار در دنیای دیگری سپری میکنند. مثلا شاید شماهم دیده باشید پسره بچه ای با هیجان در حال کشیدن نقوشی روی کاغذ هست و وسط نقاشی یک مرتبه بلند میشود و کاغذ را به شکل هواپیمایی به دستش میگیرد و دور خانه میچرخد و دوباره مشغول نقاشی میشود.

نقاشی بچه ها سراسر حرف هستند . یک روز که مادرش دعوایش کرده باشد یا از مسئله ای ناراحت و دلخور باشد، خط هایش خطوط شکسته و تیز هستند و معمولا انقدر محکم این خطوط را روی کاغذ میکشند که کاغذ را پاره میکنند .این ها تمام گلایه ها و حرف های نگفته ی کودک است و برعکس، اگر آن روز برای کودک روز خوبی بوده باشد نقاشی اش پر است از خطوط منحنی و نرم.

به کودک خود بگویید خودش را نقاشی کند، پاهایش را بزرگ بکشد به این معنی است که دلش میخواهد بدود و بازی کند و از یک جا نشینی خسته شده است.

اگر سرش را بزرگ کشید به این معنی است که هرج و مرج و درگیری در ذهنش دارد

اگر دهان باز کشید یعنی برای حرف زدن و ارتباط برقرار کردن آماده است و معمولا بچه هایی که زیاد حرف میزنند دهان خودشان را باز میکشند

اگر بینی برای خودش یا افراد دیگر کشید یعنی کودک متوجه رشد جنسی خود شده و به آن توجه دارد.

اگر خودش را دست به سینه بکشد، بر خلاف تصور عامه نشانه با ادب بودن نیست و نشانه عدم احساس امنیت و وجود اضطراب است.

اگر دست هایش را مشت شده بکشد، نشان دهنده وسواس کودک است.

به کودک بگویید شمارا بکشد، اگر شمارا با رنگ بنفش کشید یعنی از شما بدش می آید، اگر شمارا با رنگ های دیگر کشید و به تمام جزئیات شما توجه کرده بود مثلا اگر خالی روی صورت خود دارید یا اگر عینکی هستید، آن را کشیده بود، به این معناست که این کودک شمارا زیاد نگاه کرده است و به جزئیات شما توجه کرده است.

البته این راهم بگویم این موارد فقط برای کاراکتر خود کودک نیست و اگر این موارد را بارها برای کشیدن یک فرد استفاده کند چه آن فرد خودش باشد چه پدر مادرش .طرز فکر و تصور کودک راجب آن شخص را نشان میدهد. و تمام این موارد قطعی و صد درصد نیستند و احتمال دارد کودک به دلیل سلیقه شخصی و هوشی که دارد بعضی موارد را در نقاشی هایش به کار ببرد.

بگذارید کودکانتان آزادانه نقاشی کنند، محدود کردن بچه ها در نقاشی کردن خلاقیت آنها را سرکوب میکند. بزرگ ترین ظلمی که میتوانید به کودکتان بکنید این است که یک کاغذ کوچک و یک عدد مداد به او بدهید و مدام بگویید از خط بیرون نزن، از کاغذ بیرون نزن و جایی رو خط خطی نکن .به بچه ها کاغذهای بزرگ بدهید و مدادرنگی هارا در اختیارشان بگذارید تا تمام رویاها و حرف هایشان را روی کاغذ بیاورند.

در سنین کودکی اصلا برای کودکان دفتر رنگ آمیزی نخرید و آنهارا اجبار نکنید تا جاهای مشخصی را رنگ کنند و مراقب باشند از خط بیرون نزنند ، بگذارید خودشان نقاشی کنند.