درباره ی میکلانژ

میکلانژ(میکلانجلو بوناروتی)

میکلانژ(میکلانجلو بوناروتی) پیکره تراش، نقاش و معمار ایتالیایی در سال های1475-1564 در جمهوری فلورانس زندگی میکرد، انسانی آتشین مزاج که کوتاهی های خودش را همچون کوتاهی های دیگران تحمل نمیکرد. او سرسپردگی شدیدی به هنرش داشت و همیشه شیفته ی کاری بود که در دست داشت، او تمام وجودش را با آفرینندگی هنرش یکی میکرد و واکنش هایش در برابر رقیبان غالبا زننده و تناقض آمیز بودند که از این لحاظ شخصیت اورا با شخصیت بتهوون مقایسه کرده اند.

میکلانژ سنین جوانی را به شاگردی نزد گیرلاندایوی نقاش گذراند ولی پیش از تکمیل تعالیم استاد وی را ترک گفت، بلافاصله به زیر چتر لورنتسوایل مانیفیکو رفت و احتمالا عضو جوان و اندیشمند محفل پرآوازه ی نو افلاطونیان شد. او پیکرتراشی را نزد برتولدو از هنرمندان معروف لورنتسو فرا گرفت.

سیر آفاق و انفس میکلانژ اورا به رم کشانید و از آنجا در سال 1501 به فلورانس بازگشت و این تا حدودی به علت امکانی بود که فلورانسی ها برای او فراهم کرده بودند تا از تکه مرمر بزرگی که غول نامیده میشد و هیچ هنرمندی نتوانسته بود مورد استفاده اش قرار دهد، استفاده بکند. میکلانژ با ژرف گری مطممئنی در ماهیت سنگ و شناخت آن و اطمینان مغرورانه ای با تراشیدن پیکره ی داوود که امروزه چون گذشته مایه حیرت آدمی است بر شهرت جهانگیر خودش افزود.

میکلانژ به کاربست روش های ریاضی به عنوان تضمین های زیبایی متناسب اعتمادی نداشت، به عقیده او اندازه و تناسب باید در چشم نگهداشته شود. سبک او و قدرت بیانش بیکران بود و شکل های بغرنج، غیرمنتظم و غالبا غول آسا داشت که با عظمتی تراژیک در برابر ما عرض اندام میکنند. انزوای خود خواسته ی او( که رافائل آن را تنها چون جلاد می نامید)، شوریدگی ها و خشم های خلاقانه اش، استقلال مغرورانه اش و نوآوری های گستاخانه اش باعث شد که ایتالیایی ها خصلت بارز این هنرمند و آثارش را با کلمه ی(تریبلیتا) پدیده ای متعادل در سایه عنصری حیرت آور و مخوف توصیف کنند.

هنر میکلانژ به شیوه ی هنر سده پانزدهم آغاز شد، در دوره رنسانس پیشرفته به اوج کمال مطلوب خود رسید و در پایان به شیوه ی باروک گرایش پیدا کرد. او همچون غولی افسانه ای، سیصد سال را در دوره ی عمرش می پیماید. میکلانژ الگوی برترین نابغه ای شد که با بنیان نهادن قوتنین تازه از مرزهای قوانین فراتر میرود. کمتر هنرمندی پیدا میشود که توانسته باشد از حیطه ی تاثیر او بگریزد و گونه های برگرفته از سبک میکلانژ تا چند صدسال بعد پیوسته پیدیدار و ناپدید خواهند شد.

میکلانژ، داوری اخروی، نقاشی دیواری روی دیوار مذبح نمازخانه سیستین 1534-1541

 

 

میکلانژ، موسی، حدود 1513-1515، مرمر بلند،

250سانتی متر، سن پیترو در وینوکولی، رم

 

میکلانژ، آفرینش آدم، جزئی از سقف نمازخانه سیستین، 1508-1512واتیکان، رم،

تصویرگری یا روایت

اثر داوری اخروی: همانطور که از نام این اثر پیداست این نقاشی صحنه ای از زندگی حضرت مسیح را نشان میدهد که تجسم بازگشت مسیح و داوری انسانها توسط خداوند را نشان میدهد.

اثر نقاشی دیواری آفرینش آدم: در این نقاشی لحظه ی آفرینش انسان توسط خدا به تصویر کشیده شده که خداوند در قالب یک انسان با دست خود از روح خودش به انسان میدمد و صحنه ی آفرینش آدم را روایت میکند.

اثر مجسمه ی موسی: این مسجمه که متعلق به حضرت موسی است در لحظه ای که در کوه طور سینا در حال استراحت است را روایت میکند در حالی که حضرت موسی نشسته است و لوح شریعت را به زیر بازویش گرفته و به شدت ازبت پرستی بنی اسرائیل خشمگین است.

 

تبلیغ عقاید و باورها

اثر داوری اخروی: تبلیغ عقیده ی مسیحی و در خدمت کلیسا و دین مسیحیت است.

اثر نقاشی دیواری آفرینش آدم: اعتقاد به وجود خدای یگانه و آفرینش انسان توسط او.

اثر مجسمه ی موسی: اشاره به پیامبری حضرت موسی و نزول احکام از طرف خداوند به آن حضرت.

جنبه ی زیباشناختی

اثر داوری اخروی: این اثر برای تزئین محراب کلیسا نقاشی شده است و دارای ترکیب بندی ناپایدار و پر پیچ و تاب با حرکات پیچیده و موزون و رقص گونه انسان ها است. در این نقاشی انسان ها با بدنی ورزیده و عضلانی نقاشی شده اند.

اثرنقاشی دیواری آفرینش آدم:  این اثر با ترکیب بندی پویا و بدون ثبات برای تزئین سقف نمازخانه استفاده شده و جنبه ی تزئینی دارد.

اثر مجسمه ی موسی:این مجسمه دارای تناسب و ترکیب بندی محکم و استواراست  و هنرمند با دقت در جزئیات عضلات و اندام ورزیده  به هیبت و خشم موسی افزوده است.طبیعت گرایی در این اثر بسیار مشهود است و این را میتوان از ردای حضرت موسی و عضلات بدن او مشاهده کرد.

عرضه ی تعریفی نو از واقعیت:

اثر داوری اخروی: اغراق و کژنمایی و حالت های حیرت آور انسان و بدن های وزرشکارانه با آب و تاب و صیقل خورده، هنرمند در این اثر به جای نمایش دادن حالت طبیعی انسان، حالتی آرمانی و متفاوتی از بدن انسان را نمایش داده و واقعیت را با پیچیدگی تعریف کرده است.

اثر نقاشی دیواری آفرینش آدم: میکلانژلو در این نقاشی نگاهی کاملا انسانی به حادثه ای ازلی داشته و خداوند را در مقام انسانی به تصویر کشیده است و انسان و خدا را تشکیل شده از یک ماده دانسته است و تعریف خود از خداوند و لحظه ی آفرینش را بهگونه ای به تصویر کشیده که تفاوت بسیاری با واقعیت دارد.

اثر مجسمه ی موسی: این هنرمند بدن حضرت موسی را رعب آور و پر از خشم پنهان شده طراحی کرده است، همچنین نگاه او به یک طرف و تمرکز در یک نقطه به خشونت این اثر افزوده است. میکلانژلو حضرت موسی را جدیدتر و متفاوت تر از آثار قبل از او طراحی کرده است و برای آن حضرت دو عدد شاخ کوچک بر روی سرش قرار داده است.

 توصیف اثر هنری:

داوری اخروی: در این اثر تعداد زیادی از مردان برهنه و نیمه برهنه با ردایی آویخته میبینیم که گویا همگی آشفته و در پی چیزی هستند و کارهای مختلف انجام میدهند، مانند ساز زدن یا صحبت کردن.در پایین تصویر قایقی را میبینیم که تعداد زیادی آدم از آن پیاده یا سوار آن میشوند. در سمت چپ فرشته هایی را میبینیم که انسان هارا حمل و به آسمان میبرند.

در مرکز تصویر حضرت مسیح را در میانه آسمان و زمین میبینیم که نیمه برهنه است و ردایی سفید و حاله ای نورانی دور خود دارد و زنی کنار او نشسته که با لباسی پوشیده و ردایی ارغوانی به پایین یا همان زمین نگاه میکند. در سمت راست بالای نقاشی تعدادی پیکره را میبینیم که انگار در حال حمل ستونی بزرگ برای ساختن کاخی هستند و در سمت مخالف آن تعدادی پیکره در حال حمل صلیب و تاج خار به سمت حضرت مسیح هستند

مجسمه موسی: این مجسمه که از سنگ مرمر ساخته شده به بهترین شکل تراش داده شده و ظرافت پارچه و چین و چروک های آن شگفت انگیز است. چهره ی این شخص که حضرت موسی است کمی مظطرب و نگران کار شده و همچنین ریش بلند او با دقت و ظرافت تمام تراشیده شده است

حضرت موسی روی سطحی نشسته است و یک پای خود را جلو و پای دیگر را عقب تر قرار داده و در حالی که سرش را به سمتی چرخانده، کتابی را زیر سائد دست خود قرار داده و با انگشتانش انتهای ریش بلند خود را در دست گرفته است

اثر آفرینش آدم: در این اثر که یک تیکه از نقاشی سقف کلیسا است یک پیکره ی انسان در سمت چپ و پایین کادر قرار دارد در حالت لمیده و برهنه که یک پای خودرا دراز کرده و پای دیگرش را مجع کرده و دستش را به سوی پروردگار دراز کرده است. در بالای کادر و سمت راست  چندین پیکره وجود دارد که واضح ترین و بزرگ ترین آنها پیکره ی خداست با لباسی روشن بر تن و با ریش و موهای سفید دستش را مانند انسان به سوی  او دراز کرده است و دست دیگرش یک انسان را در برگرفته که میگویند آن حوا است. پشت پیکره ی انسان منظره ی کوه و سرسبزی وجود دارد و پشت پیکره ی خدا حاله ای قرمز رنگ که شبیه به مغز انسان است.

موضوع و ژانر اثر:

داوری اخروی: موضوع این اثر درباره حضرت مسیح است و گرایش مذهبی دارد.

مجسمه موسی: موضوع این اثر نمایش چهره حضرت موسی است و ژانر مذهبی دارد و در کلیسا قرار دارد.

آفرینش آدم:موضوع این اثر درباره آفرینش انسان است  و ژانر مذهبی اعتقادی دارد.

محتوای اثر هنری:

داوری اخروی: هنرمند برای نشان دادن پریشانی و گمراهی مردم آن زمان این اثر را خلق کرده و گرایش مذهبی دارد و عامل محیطی آن زمانه ای که میکلانژ زندگی میکرد بر این اثر تاثیر گذاشته است همچنان پیکره های ورزیده و چهره های شیطانی در بعضی از قسمت های کار از عامل روانشناختی هنرمند که فردی زودرنج بوده است تاثیر گرفته است و علت اینکه تمام تصویر از پیکره ی انسان پر شده است تاثیر از دوره ی رنسانس و اهمیت دادن به انسان می باشد.

مجسمه موسی: روحیه ی این هنرمند سرشار از خشونت است و این خشونت را با مهارت زیاد در عضلانی کردن این پیکره  به کار برده است و این اثر را برای نشان دادن هرچه بیشتر مهارت خود در ساخت مجسمه های غول پیکر و رعب آور با خشم درونی نشان دهد. به علاوه انگیزه ی این هنرمند برای ساخت این مجسمه ایجاد نوعی حیرت و ترس در کلیسا از ابهت حضرت موسی بوده است و علت ساختن مجسمه های کاملا انسانی و آرمانی توسط این هنرمند میتواند به علت توجه زیاد به انسان در رنسانس باشد.

آفرینش آدم: احتمالا باور مردم آن زمان درباره ی چگونگی به وجود آمدن انسان دچار اختلال بوده است و هنرمند سعی دارد با تصویر کردن خدا به شکل انسان آن را برای مردم باورپذیرتر کند و با این نقاشی باور خود را به تصویر بکشد که همان اعتقاد به یگانگی خداوند و دمیدن روح خود به انسان است. پس این اثر هم تحت تاثیر عامل روانشاختی و اعتقادات خود هنرمند است و هم تحت تاثیر عوامل محیطی مانند گمراهی مردم درباره چگونگی آفرینش انسان و صد البته به علت اهمیت انسان در آن زمان.

سبک

سبک عمومی:

از آنجا که میکلانژلو هنرمند دوره ی رنسانس پیشرفته است سبک عام آثار او مربوط به دوره ی رنسانس می باشد

رنسانس در ایتالیا از سده ی چهاردهم آغاز و در سده ی شانزدهم به اوج خود رسید. ناتورالیسم شاخص ترین ویژگی هنر رنسانس است، در نقاشی و مجسمه سازی، استادانی چون جوتو، مازاتچو، دوناتلو، میکلانژ و …. زبان بصری تازه ای را بنیاد کردند که در آن مانند هنر کلاسیک باستان، پیکر و کنش آدمی مهمترین وسیله ی مقصود هنرمند بود. هنرمندان رنسانس از طریق صور طبیعی و گرد آوری عناصر زیبای آن به تدریج قالب (کلاسیک)خاص خود را ساختند.

سبک خاص:سبک میکلانژ در محیطی آشفته پابه عرصه ی هستی نهاد. این سبک نقطه پایان دوره ی کوتاه و بی سروصدای رنسانس پیشرفته است. تنش ها و ابهامات سبک میکلانژ که به سبک کلی موسوم به شیوه گزینی انتقال می یابد شدیدا در آثار معماری او احساس می شود. شیوه گزینی یا منرسیم سبکی است که میکلانژ آغاز کننده ی آن بود، این واژه در کاربرد وسیع به معنای پیروی افراطی از یک شیوه ی مشخص است. مانریا( نام سبک شیوه گزینی) هنری مختص شبیه سازی انحصاری از پیکر آدمی است که عادی ترین تجلی آن را میتوان در تابلوهای متضمن پیکره های پرشماری دید که ظاهری همچون رقص و لال بازی، ترکیب بندی و حرکات و نگرش های پیچیده دارند. هرجا که هنر رنسانس پیشرفته به دنبال تعادل بگردد، شیوه گزینی به دنبال ناپایداری است.

در تابلوی داوری اخروی میکلانژلو هیچ اثری از از گرایش نو افلاطونی کهن به زیبایی دیده نمی شود بلکه پیکره ها به طرز عجیبی بزرگ هستند، پیچشی خشن دارند، سرهایی ریز دارند و خطوطی درهم در صورت هایشان دیده میشود.

هندسه ی پنهان:

تمام آثار هنری دارای هندسه پنهان می باشند و ما در نگاه اول متوجه آنها نمیشویم و با مطالعه و بررسی آثار متوجه هندسه پنهان و روابط عناصر با هم دیگر میشویم در اینجا من سه آثار میکلانژلو که در این مقاله با آنها پرداخته ام بررسی کردم و هندسه پنهان آنهارا مشخص کرده ام.

اثر موسی اثری استوار و با استاقمتی است و به نظر من از ساختار مستطیل و مربعی تشکیل شده است زیرا حالت دست راست او زاویه دارد و با بدنش ساختار مربعی تشکیل داده است و همینطور پاهای او که شکلی مانند ذوزنقه دارند.

 

در اثر آفرینش انسان میکلانژلو وسط تصویر خالی است و دو گوشه ی سمت راست و چپ عناصری دایره شکل کار شده است به خصوص سمت راست که شکل پارچه مانند دور خداوند کشیده شده به شکل دایره است.

 

 

 

 

1 دیدگاه برای “درباره ی میکلانژ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *